İş Güvenliği Uzmanlığı

İş güvenliği uzmanlığı risklerle dolu çalışma hayatının tehlikelerden arınması ve çalışanların bu vesileyle sağlığının korunması amacına hizmet eden en önemli hizmetlerden biridir. Bu hizmet sahada Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri tarafından yürütülür. İş güvenliği uzmanları bu birim altında faaliyet gösterir. İşyerleri farklı tehlike sınıflarına ayrılır ve her tehlike sınıfı için A, B ve C sınıfı olarak kategorize edilen iş güvenlik uzmanları görevlendirilir.

Temelde işyerlerinin tehlike sınıfları 3 ana gruptadır. Az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olmak üzere sınıflanan işletmelere sırasıyla C sınıfı İSG uzmanı, B sınıfı İSG uzmanı ve A sınıfı İSG uzmanı görevlendirilmektedir. Eşleştirmeden de anlayacağınız gibi A sınıfı İSG uzmanı olmak daha büyük riskleri göğüslemek anlamına gelmektedir.

İSG uzmanı olmak için belirli bir eğitim alınması ve Bakanlığını açtığı sınavlarda başarılı olunması gerekmektedir. Aşağıda bu konuya daha fazla değineceğiz. İSG olarak çalışmak için iki yol vardır. Birincisi az önce bahsettiğimiz OSGB bünyesine dahil olmak, ikincisi ise daha kurumsal yapıya sahip işyerlerinde kurulan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimine (İSGB) müracaat etmektir.

İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi

İş güvenliği uzmanlığı eğitimi Çalışma Bakanlığınca yetkilendirilmiş akademi ve birimler tarafından verilmektedir. Sınava girebilmek için bu yetkili kuruluşlara kaydınızı yaptırmanız ve hazırlanmanız gerekecektir. ÖSYM tarafından uygulanan sınavın başarılı sonuçlanması halinde, diğer işlemler oldukça kolay olmaktadır.

Eğitimin belirli bir bölümü teorik ve belirli bir bölümü uygulamalı olmaktadır. Pandemi döneminde bazı akademilerin uzaktan eğitim yaptıkları görülmektedir. İş hayatının iş güvenliği uzmanı ihtiyacını karşılamak için hizmet veren bu akademi ve birimler, kendi bünyelerinde de eğitici istihdam etmektedirler. OSGB açmanın temel koşullarından biri kadrolu İSG uzmanı istihdamıdır.

İŞ güvenliği uzmanlığı eğitiminin ardından sıfırdan başlayanlar C sınıfı İSG uzmanı olurlar. Belirli zaman aralığını atlattıktan sonra ise B sınıfı İSG uzmanlığı sınavına girmeye hak kazanırlar. Daha sonra bu sınıfta belli bir süre çalışıp A sınıfı İSG uzmanlığı için sınava hazırlanırlar. Sınavların zorluğu sınıf yükseldikçe artmaktadır.

Ülkemizde ilk başvurulan sınıf olduğu için C sınıfı İSG uzmanı sayısı daha çoktur. Bu süreç bu şekilde ilerlediği sürece bu sınıfın diğer tüm sınıflardan her zaman daha kalabalık olacağı düşünülmektedir. B sınıfı İSG uzmanı sayısı A sınıfından fazla, C sınıfından azdır. Sınavların zorluğu giderek arttığı için sayılar da düşmektedir. Ancak Türkiye koşullarını düşünecek olursak A sınıfı İSG uzmanına ciddi şekilde ihtiyaç duyulmaktadır.

Kimler İş Güvenliği Uzmanı Olabilir?

Birçok alandan mezun ve iş bulma sıkıntısı yaşayan bireyler, kimler iş güvenliği uzmanı olabilir arayışını cevaplandırmak isterler. Elbette her bölüm için uygun olmayan bu alana başvurularda bazı kıstaslar aranmaktadır. Üniversitelerin Mühendislik – Mimarlık Fakültelerinin 4 yıllık lisans bölümlerinden mezun olanların İSG uzmanlığına başvurma şansı bulunmaktadır.

Diğer taraftan üniversitelerin Fen-Edebiyat Fakültelerinin 4 yıllık fizik, kimya ve biyoloji lisans bölümlerinden mezun olan kişilerin de İSG uzmanı olmak için başvurabilecekleri belirtilmektedir. Teknik Eğitim Fakültelerinin Teknik Öğretmenlik mezunları da aynı şekilde İSG uzmanı olabilir. Son olarak da 2 ve 4 yıllık İş Güvenliği lisans ve ön lisans bölümlerini bitirenler doğal olarak Çalışma Bakanlığının açtığı sınava girme hakkı elde etmektedirler.

Bu bölümlerden başka İş Denetimi yapma yeterliliğine sahip, Bakanlık nezdinde müfettiş olarak çalışanların da İSG uzmanlığı için hakkı bulunmaktadır. Çalıştıkları kurumlarda İSG uzmanı olarak görevlendirilebilecek kişiler olduğu gibi, İSG uzmanlığını bağımsız bir şekilde OSGB ile işbirliği kurarak ve bünyesine dahil olarak da yapabilenler vardır.